10-12 ans
17 – Ua Gasconha navèra (10 – 12 ans)
Istòria Ua Gasconha navèra Après la batalha de la Castela de 1036, los ducats d’Aquitània e de Gasconha estón arregropats e gavidats* peu Duc Gui-Jaufré. Los Gascons n’ac volón pas e la Gasconha que cambiè. Lo Biarn qui èra luenh de Bordèu miè ua politica autonòma. Per maridatges, que s’estaquè* las vescomtats d’Auloron,…
Read More
Pelòt eròi o bandolèr ? (10-12 ans)
Pelòt eròi o bandolèr ? Pelòt, tau ei lo chafre* balhat a Joan Lamon. Joan Lamon qu’ei un Bigordan de la fin deu sègle XVIII – debuta deu sègle XIX. Que vad a la fin deu sègle XVIII a Soreac en Bigòrra e que’s moreish* en 1816 a Tarba. Que coneishem Pelòt coma lo « Robin…
Read More
16 – La Glèisa en Gasconha (10-12 ans)
Istòria La Glèisa en Gasconha La cristianizacion de la Gasconha que comencè au sègle 4au per missionaris venguts d’Africa e de Siria : Sever, Clar, Lupèrc, Orens, Saturnin, qui balhèn la sua especificitat a la Glèisa gascona. Bèth temps a, lo crisme qu’arremplaçava la crotz en las glèisas. Batias* que’s hasèvan per trempèra* e non pas…
Read More
15 – La reconquista (10-12 ans)
Istòria La reconquista En l’an 711, los Sarrasins qu’arribèn en Espanha e conquistèn lo reiaume Visigòt, manca Asturias e vaths pirenencas. En l’an 721, qu’estón batuts peu Duc Audon (o Eudes) d’Aquitània a la batalha de Tolosa. Mes en passar peu pòrt de Roncesvaus, qu’arribèn a Peitius on estón arrestats per las armadas deu Duc…
Read More
14 – La lenga gascona (10-12 ans)
Istòria La lenga gascona Quan invadín la Gasconha, los Romans qu’amièn* ua lenga, lo latin. Romans e letraherits* qu’utilizèn aqueth latin, mes lo pòple aquitan que continuè de parlar la sua lenga. Ne coneguem pas la lenga de qui parlavan mes qu’èra pròcha de la deus Ibèrs en Espanha. Los Ibèrs qu’escrivèvan com ac amuisha…
Read More
Alienòr d’Aquitània (10-12 ans)
Istòria Alienor d’Aquitània Alienòr d’Aquitània, qu’ei ua hemna misteriosa a l’imatge de la Dauna de Brassempoi. Non sabem d’era ni la sua data de naishença ni la de la sua mort. Que pensam qu’ei vaduda a l’entorn de 1020 e que s’ei morta en 1204. Qu’ei la petita hilha deu purmèr trobador coneishut …
Read More
13 – Los comtes de Gasconha (10-12 ans)
Istòria Los comtes de Gasconha Los reis deus Francs qu’èran mèstes de l’Aquitània. Que senhorejavan* entre Lèira e Garona. En Gasconha, los Gascons qu’èran quasi independents. Lo Duc de Bordèu que s’encargava de las armadas e de deféner la Gasconha Ulteriora qui èra en Espanha. Lo comte de Gasconha qu’era encargat de l’administracion. Lo rei…
Read More
12 – La feodalitat (10-12 ans)
Istòria La feodalitat Tà installar los Visigòts dens l’empèri en l’an 418, los Romans que balhèn tèrras au rei deus Visigòts. Aqueth, que’n tornava balhar ua part a un guerrièr tà’u perméter de hèr víver la sua familha, en contrapartida d’un jurament de fidelitat e de servici a la guèrra. Lo rei que demorava proprietari…
Read More
11 – L’empèri franc (10-12 ans)
Istòria L’empèri Franc Lo rei Papin « lo Brac* » que realizè l’unitat deu reiaume deus Francs. Tà susvelhar los Gascons tostemps trebatents*, que creè en 751 lo ducat d’Aquitània (entre Lèira e Garona) e lo ducat de Gasconha (entre Garona e Pirenèus). Que’s pensava èster tranquille. Los Gascons causín Lop coma Duc, hilh deu…
Read More
Los èstes de legenda (jòc entà tots)
Los èstes de legenda Que soi gigant dab un uelh au miei deu front. Que pòdi minjar un bueu entà disnar. Qui soi? Responsa Lo becut Qu’aimi minjar e hestejar.E que soi un bèth òmi.Qui soi ? Responsa Sent Pançard Que soi un maishant.Qu’engani las gens entà préner la loa amna.Qui soi? Responsa Lo diable Qu’aimi…
Read More