10-12 ans
16 de març de 1244 (10-12 ans)
Cançons 16 de Març de 1244 Que i a ua cançon de Parpalhon qui parla deu 16 de Març de 1244 on, per òrdi de Louis IX e Blanca de Castilha, 200 personas qu’estón cremadas vivas au Prat dels Cremats. Qu’èra escriuta e compausada per Roland Barbazan e que’s tròba suu dusau disc de Parpalhon,…
Read More7 – Ua villà romana (10-12 ans)
Istòria Ua villà romana Los capulats, Romans o Aquitans, que bastín villae (villàs) en lo campèstre*. Qu’èran domènis agricòlas de milierats d’ectaras. En la villa que i avèva la Domus (maison) deu mèste. A despart*, que i avèva vilatges on s’arregropavan los qui tribalhavan la tèrra, esclaus* ou colons. Los esclaus* qu’èran presoèrs de guèrra…
Read More6 – Vita vitanta deu temps deus Romans (10-12 ans)
Istòria Vita vitanta deu temps deus Romans La Novempopulania èra esquartierada en Civitas (ciutats*) qui correspondèvan aus pòples Aquitans. Tròp granas, qu’èran divididas en Pagus (parçans). En cadun, vilas que’s developavan en Vicus. La vila de Vic de Bigòrra que n’a conservat lo nom : qu’èra lo Vicus de Bigòrra, uèi Sent Léser, capdulh deu…
Read More5 – L’envadida deus Romans (10-12 ans)
Istòria L’envadida deus Romans Au cors de las guèrras contra Hannibal, los Romans que conquistèn la peninsula iberica. Tà poder passar de Roma a Espanha shens que los batèus n’estossen pas atacats* peus piratas de la mar, los Romans que decidín de conquistar lo país entre Marselha e Tolosa. Aqueste país que devengó la…
Read More4 – Los Aquitans (10-12 ans)
Istòria Los Aquitans Au cors de l’epòca deu bronze, mantuns pòples que migrèn. Los Cèlts venguts deu centre d’Euròpa colonizèn lo nòrd de la França dinc a la Garona. Venguts d’Espanha enlà, los Ibèrs qu’arribèn en Gasconha e que’s mesclèn dab los pòples autoctòns tà balhar los pòples Aquitans. Los Bituriges Viviscs (au torn de…
Read MoreLa Dauna de Brassempoi (10-12 ans)
Cançons La dauna de Brassempoi Un pòc d’istòria La Dauna de Brassempoi [Dame de Brassempouy] aperada tanben Dauna deu Capulet* qu’ei ua estatueta hèita en evòri de mamot, hauta de 3,65 cm e longa de 2,2cm e que representa la cara d’ua hemna au peu trossat hens ua mena* de capulet. Que data deu paleotic…
Read More3 – L’Edat deus metaus (10-12 ans)
Istòria L’Edat deus metaus Los ajòus deu Neolitic qu’utilisavan atrunas de pèira. Un dia, que descobrín lo coeire* qui ei un metau naturaument present en la natura e hèra aisit a tribalhar. Que sufeish d’un huèc tà bruslar lo minerau e obtiéner coeire. Dab lo coiere que fabricavan armas e atrunas* mes leugèras e mes…
Read More2 – L’epòca deu Neolitic (10-12 ans)
Istòria L’epòca deu Neolitic Lo Neolitic qu’ei l’epòca on los òmis preïstorics cambièn lo lor biais* de vita. Que descobrivan l’agricultura, domesticavan las bèstias e’s sedentarizavan. Après lo hred deu Paleolitic, lo climat que cambiè un còp mei en s’adocir. Los òmis que bastivan maisons de tèrra e de husta* arregropadas en vilatjòts. Que…
Read More1 – La preïstòria e lo Paleolitic (10-12 ans)
ISTÒRIA La preïstòria e lo paleolitic Lo Paleolitic qu’ei l’epòca de la pèira, atau aperada pr’amor los òmis que’s servivan d’atrunas* de pèira. Au cors deus milierats d’annadas que durè lo Paleolitic, lo climat que cambiè mantuns còps. En prumèr, la Gasconha que semblava a Africa dab elefants, crocodiles, rinoceròs e ipopotames. Mes tard,…
Read MoreLa taula de multipli-cacion (10-12 ans)
La taula de multiplicacion, un conte que vau mes escotar que léger Quan la catla torna per noste au mes de mai que canta au miélher qui pòt, de matin, lo ser e a l’escurada. Los qui comprenen lo parlar deus ausèths que saben çò qui canta. Que ditz : « Sèt per ueit… sèt…
Read More