Contes

Lo pihet*   Un còp en tot seguir la lana Peu sendèr deu casso lairat* Que trobèi au ras d’un varat Un dròlle jasut* dens la brana* « Adiu, men ! – Adishatz, Mossur. » Emmanuel Delbousquet   Vocabulari brana : bruyère jàser (jasut) : coucher (couché) lairat : levé, droit pihet : cri  

Sus la tela   Se sabèvi, sus la tela, dab lo pincèu Abarrejar* colors verdas, rojas e blancas Que pintrerí un surrèr*, d’arreboishudas* brancas Torçudas dens la blura* esclaretat deu cèu   O que harí un pin dret e haut sus ua lana D’abranon* vriulet e calorejant lo mèu O, dens un gavarrar* daurat e…

Pirèna   Pirèna qu’ei ua princessa de bèth temps a, la hilha deu rei Bebrics. Un jorn, en tornar d’un trabalh, Ercules qu’encontrè a Pirena. Ercules que demorè tot l’estiu dab la gojata en tot minjar ahragas* e avajons*, en tot banhà’s dens las nèstas. Puish, un jorn, las aucas que traversèn lo cèu e…

Lo Panteon Pirenenc   E coneishetz a Pirena, au Joan de l’Ors, au Becut, a la Cama-Cruda ? Que son personatges deu panteon pirenenc. Un panteon qu’ei un ensemble de creaturas, de dius e d’èstes legendàris. Totas las culturas que n’an un : los Grècs, los Romans, los Cèltes, etc… e a noste tanben, que n’i…

La cigala e la hromiga L’estiu se n’èra anat Dab l’autona daurada, E nos avè leishat Soleta dins son prat, La cigala estonada De non pas mei trobar Mosca ne vèrme tà minjar. Calèva Portant víver: E quin hèr shens emprontar? La bestiòta Tota tristòta Donc se’n va La hormiga trobar, La pregant de lo…

Los elefants shiulaires de Laòs-Haut   Dens un endreit mei lònh que los salsifics, pas lònh de l’endreit aon lo sorelh ven roge, i a un petit país tot blanc, lo Laòs, e tot en haut d’aqueth país i avèva un aute país tot blu, lo Laòs-Haut… Sàbetz çò que l’òm tròba dens aqueth país…

Gargantuan D’on ei Gargantuan, n’ac sabem pas, mes, de segur, que passèc entà nosauts. Que disen que vivèva a l’Edat Miejancèra, que venguèva deu costat de Bordèus e que’s n’anava entà l’Espanha. Era un òme haut sèt còps coma lo cloquèr* de la glèisa. Qu’avèva ua hame* de gigant, e ua garganta* de las granas.…

Rossinholet L’arraton que sap un conte… lo conte deu rossinholet.       Aqueth brave rossinholet qu’aima lo sorelh. Que hè calor. E coma l’a aprés dab lo son pair, que canta. Qu’ei apitat* sus un pè de vit* e que canta a plen de cap*. L’escur* qu’arriba, puish la nueit. Lo rossinhòu que canta…

L’ors   Las de chucar sons urps*, l’ors voló minjar mèu* ; A l’estanga*, l’abelha empleguè tot son hèu*. L’ors ne serà malaut, b’ac sap, mes la hartèra* Eth voló.                 De taus gents be’n coneishi jo hèra…           hi hi hi… Loiset de…

Lo partatge Jo sabi un conte. Un jorn, l’Agla digoc a l’Astoret* e a l’Agaça* : ― Associem-nos ende caçar ensemble. ― Agla, coma voleràs. Autanlèu, l’Agla, l’Astoret e l’Agaça partiscón entà la caça. A sorelh cochat, avèvan dejà gahat tres cents caps de gibièr de tota raça. ― Ara, ça digoc l’Agla, s’agís de…