Lo mont Canigó

Qu'ei l'istòria d'un can provençau qui s'aperava Canigon. Aqueth canhàs qu'èra maishant com la gala: que nhacava* los pòrta-letras*; que nhaquejava* las vielhòtas… un diable! Un dia, qu'anè tà la glèisa ende panar coquets* benedits*. Plan segur, lo caperan* que l'acacè* dab ua crotz, benedita tanben…

Lo noste canhasson que huejó e que tirè de cap tau vilatge vesin. Aquiu, medisha sonsaina*: lo curat que'u corró au darrèr en tot cridar com un hòu…

Lo canhassòt noste que s'escapè e que'u gahè de cap tà la vilòta vesia. Acerà, madeisha tintèina*: la curalha que'u cacèn en bèth arnegar* au mei har…

Un còp mei, lo noste canhassolet que s'arretrobè per la campanha, ahamiat e acorsat per la gusalha*. Que s'avisè d'un tuc* e qu'i anè de cap. Que pugè dinc au som. Que s'i trobè plan: que s'i sentiva adaise; qu'avè tot çò qui'u calè… qu'èra lo mèste de l'endret. Alavatz que lairè*. E tot dia que lairava. Desempuish aqueste jorn, los Provençaus qu'apèran aquera sèrra*, lo mont Canigó.

E cric e crac qu'èi lo conte acabat, e crat e crit qu'èi lo conte fenit.

Vocabulari

acaçar: chasser

arnegar: jurer

benedir: bénir

caperan: curé

coquet: petit gâteau

gusalha: gueusaille (bas peuple)

lairar: aboyer

nhacar, nhaquejar: mordre

panar: voler

pòrta-letras: facteur

sèrra: colline

sonsaina: rengaine

tintèina: rengaine

tuc: sommet