Lo castèth de Pau

Lo castèth de Pau qu’ei hèra vielh. Qu’estó bastit per Centolh, viscomte de Bearn.

Au sègle XIV^au, Gaston Febus, qui viu au castèth d’Ortès, que transforma lo castèth de Pau tà’n hèr ua hortalessa de las hòrtas qui posca resistir a ua ataca deu duc d’Aquitània o deu rei de França. Tà signar aqueste trabalh, que hè bastir la torrassa de teulas* planas e que hè gravar dessús lo sua devisa : Febus me fe.

En 1512, lo castèth que vad palais reiau e los reis de Navarra que i viven. Enric de Labrit que transforma lo vielh castèth en residéncia modèrna tà la sua hemna, Margalida, qui ei la sòr deu rei de França. Lo lor hilh, Enric (qui vaderà Enric III de Navarra), que neish dens aqueth castèth.

Puish, lo noste Enric, rei de Navarra, qu’arriba rei de França pendent las guèrras de religion. A partir d’aqueth moment, arrés ne viu pas mes au castèth de Pau.

Tres sègles mes tard, lo rei de França, Loís-Felip (sègle XIX^au) que hè restaurar lo castèth. Los trabalhs que son acabats per l’emperaire Napoleon III qui visita lo castèth mes d’un còp.

Uei lo dia, qu’ei un musèu nacionau on se pòt véder lo brèç* deu noste Enric, hèit dab un clesc* de tortuga.

Sèrgi Clò-Versalhes

Vocabulari

brèç: berceau

clesc: carapace

teula: tuile ; teula plana: tuile plate