Las hoas
Buteo buteo en latin, buzzard en anglés, buse variable en francés, qu’a mei d’un nom en gascon, per exemple, la hoa (Gèrs), la tora (Lanas), la toda (Bearn), la buta (Vath d’Aspa), la votera (Comenge), la bissòca (Medòc) o la bossaca (Vath d’Aran).
hoa quilhada sus un piquet de barralha
Lo mei sovent, que pòdes véser ua hoa quilhada* sus un piquet de barralha*. Qu’ei atau que caça un arrat de tèrra* o ua sèrp. Espia la sua coa dab barras escuras.
La hoa que pòt estar de color brun clar o fonçat. Quan vòla, que pareish pesuga. E disen que miaula pr’amor que hè un crit qui's sembla a un miaulet planhós pro long : "hièèèè"
D’autes còps, qu’enviavan los mainats tà emparar* la parquia* quan entenèvan lo crit de la hoa, pr’amor que pòt atacar un poric*.
Tanben, entà emparar* los porics*, que preparavan ua bevuda especiau : que mesclavan un tròç de carbon qui avèva brutlat lo jorn de Nadau dab un pauc de vin o d’aiga. Lo poric* qui avèva bevut aqueste mescladís ne cranhèva pas mes arren !
Anna-Pèire Darrées
Vocabulari
Arrat de tèrra : campagnol
Baralha : clôture
Emparar : protéger
Parquia : basse-cour
Poric : poussin
Quilhar : dresser