Comunicar pertot en lo monde – 3
Entà emplegar internet que cau un equipament e ua connexion; que cau tanben saber legir e escríver. Uei 86% de la populacion que saben legir e escríver. Que disen que son alfabetisats. Qu'ei enqüèra melhor peus joens: 91% deus joens enter 15 e 24 ans que saben legir e escríver. Mès que vòu díser que 773 milions de personas non pòden pas.
En 2021, qu’estiman que 60% de la populacion ei connectada, qu’ei a díser que i a 4,5 miliards d’internautas. Euròpa qu’ei la mes connectada: 86% de la populacion qu’a un accès internet, puish America deu nòrd, Asia centrau e America deu sud. En Africa, sonque 18% qu’an un accès internet.
De mes, en un país, l’accès n’ei pas lo medish pertot. Per exemple, en França, 22 500 comunas ruraus que son en “zòna chic densa” (dab chic de populacion). Que representan 18% de la populacion. N’an pas totjorn un accès a internet o n’an pas un bon accès. Quan n’i a pas brica d’accès, que disen qu’ei ua zòna blanca.
Lo net, be i a de tot!
Suu net, que pòts trobar informacions justas e informacions faussas, pr’amor tot lo monde que pòt escríver. Los que saben e los que non saben pas. De mes, que pòts trobar perpaus maishants o violents, imatges desconvienentas*.
Que i a tanben gents mau intencionadas per exemple que vòlen panar moneda o conéisher la tua adreça, lo ton numèro de telefòn... Donc
- ne balhes pas nada informacion sus tu o sus la familha
- ne balhes pas lo ton senhau*
- suprimish un messatge de la tua messatgeria sense l’aubrir se n’as pas demandat lo mail, o se lo mail veng d’ua persona que ne coneishes pas o en qui n’as pas hisança.
- ne crompes pas causas sus internet sense ne parlar aus pairs
Lo bon costat deu net
Dab lo net, que pòts trobar de tira informacions sus tot. Sovent que son informacions generaus. Puish un libe que pòt completar la tua informacion.
Que pòts tanben apréner ua lenga (per exemple dab Duolingo), la musica (per exemple dab Meludia), o a reconéisher lo cant deus ausèths. Que permet tanben de guardar un contacte dab la familha o los amics.
Tu tanben que deves estar cortés quan escrives...
Anne-Pierre Darrées
Vocabulari
desconvienentas : choquantes
senhau : mot de passe, password (en anglés)