10-12 ans
8 – Ua legion romana (10-12 ans)
Istòria Ua legion romana La legion romana qu’èra compausada de ciutadans romans de 17 a 46 ans qui hasèvan un servici de 20 ans. Si èra de besonh, de 47 a 60 ans qu’èran mobilisats tà hèr la guarda en mantuns lòcs. Cada legion qu’avèva 6 000 legionaris acompanhats de cavalièrs. Que i avèva 33 legions…
Read More16 de març de 1244 (10-12 ans)
Cançons 16 de Març de 1244 Que i a ua cançon de Parpalhon qui parla deu 16 de Març de 1244 on, per òrdi de Louis IX e Blanca de Castilha, 200 personas qu’estón cremadas vivas au Prat dels Cremats. Qu’èra escriuta e compausada per Roland Barbazan e que’s tròba suu dusau disc de Parpalhon,…
Read More7 – Ua villà romana (10-12 ans)
Istòria Ua villà romana Los capulats, Romans o Aquitans, que bastín villae (villàs) en lo campèstre*. Qu’èran domènis agricòlas de milierats d’ectaras. En la villa que i avèva la Domus (maison) deu mèste. A despart*, que i avèva vilatges on s’arregropavan los qui tribalhavan la tèrra, esclaus* ou colons. Los esclaus* qu’èran presoèrs de guèrra…
Read More6 – Vita vitanta deu temps deus Romans (10-12 ans)
Istòria Vita vitanta deu temps deus Romans La Novempopulania èra esquartierada en Civitas (ciutats*) qui correspondèvan aus pòples Aquitans. Tròp granas, qu’èran divididas en Pagus (parçans). En cadun, vilas que’s developavan en Vicus. La vila de Vic de Bigòrra que n’a conservat lo nom : qu’èra lo Vicus de Bigòrra, uèi Sent Léser, capdulh deu…
Read More5 – L’envadida deus Romans (10-12 ans)
Istòria L’envadida deus Romans Au cors de las guèrras contra Hannibal, los Romans que conquistèn la peninsula iberica. Tà poder passar de Roma a Espanha shens que los batèus n’estossen pas atacats* peus piratas de la mar, los Romans que decidín de conquistar lo país entre Marselha e Tolosa. Aqueste país que devengó la…
Read More4 – Los Aquitans (10-12 ans)
Istòria Los Aquitans Au cors de l’epòca deu bronze, mantuns pòples que migrèn. Los Cèlts venguts deu centre d’Euròpa colonizèn lo nòrd de la França dinc a la Garona. Venguts d’Espanha enlà, los Ibèrs qu’arribèn en Gasconha e que’s mesclèn dab los pòples autoctòns tà balhar los pòples Aquitans. Los Bituriges Viviscs (au torn de…
Read MoreLa Dauna de Brassempoi (10-12 ans)
Cançons La dauna de Brassempoi Un pòc d’istòria La Dauna de Brassempoi [Dame de Brassempouy] aperada tanben Dauna deu Capulet* qu’ei ua estatueta hèita en evòri de mamot, hauta de 3,65 cm e longa de 2,2cm e que representa la cara d’ua hemna au peu trossat hens ua mena* de capulet. Que data deu paleotic…
Read More3 – L’Edat deus metaus (10-12 ans)
Istòria L’Edat deus metaus Los ajòus deu Neolitic qu’utilisavan atrunas de pèira. Un dia, que descobrín lo coeire* qui ei un metau naturaument present en la natura e hèra aisit a tribalhar. Que sufeish d’un huèc tà bruslar lo minerau e obtiéner coeire. Dab lo coiere que fabricavan armas e atrunas* mes leugèras e mes…
Read More2 – L’epòca deu Neolitic (10-12 ans)
Istòria L’epòca deu Neolitic Lo Neolitic qu’ei l’epòca on los òmis preïstorics cambièn lo lor biais* de vita. Que descobrivan l’agricultura, domesticavan las bèstias e’s sedentarizavan. Après lo hred deu Paleolitic, lo climat que cambiè un còp mei en s’adocir. Los òmis que bastivan maisons de tèrra e de husta* arregropadas en vilatjòts. Que…
Read More1 – La preïstòria e lo Paleolitic (10-12 ans)
ISTÒRIA La preïstòria e lo paleolitic Lo Paleolitic qu’ei l’epòca de la pèira, atau aperada pr’amor los òmis que’s servivan d’atrunas* de pèira. Au cors deus milierats d’annadas que durè lo Paleolitic, lo climat que cambiè mantuns còps. En prumèr, la Gasconha que semblava a Africa dab elefants, crocodiles, rinoceròs e ipopotames. Mes tard,…
Read More